sobota, 22 czerwca 2013

Pograniczne zaburzenie osobowości

Znane również jako "osobowość chwiejna emocjonalnie" czy "osobowość borderline" może być czasem mylona z chorobą afektywną dwubiegunową. W obu tych zaburzeniach występują bowiem okresy gwałtownych zachowań, lęku i epizodów depresyjnych. Jeśli jednak bliżej przyjrzymy się zaburzeniu określanym jako "borderline" zauważymy istotne różnice pomiędzy nim a ChAD.

Niepewność siebie i wieczna pustka

Osoby cierpiące na pograniczne zaburzenie osobowości odczuwają wiele emocji, które prowadzą często do autodestrukcyjnych zachowań. Przeżywają silne wyrzuty sumienia, dręczy ich poczucie winy, a jednocześnie często sami prowokują sytuacje, w wyniku których dochodzi do uwolnienia wspomnianych wyżej negatywnych emocji.

borderline
123RF Zdjęcie Seryjne
Chory często czuje się, jakby balansował na cienkiej linie, raz przechylając się w jedną, raz w drugą stronę. Nigdy nie jest pewny swojego kolejnego kroku, nie wie czego spodziewać się po sobie, ale nie wie też, czego może spodziewać się po innych.


Osobowość bordeline wyróżniają:
  • wahania nastroju
  • napady silnej złości i gniewu
  • niestabilny obraz samego siebie
  • trudne i nacechowane silnymi emocjami związki z innymi ludźmi (z jednej strony istnieje potrzeba bycia blisko ludzi, z drugiej pojawia się obawa przed zranieniem i odepchnięciem)
  • silny lęk przed odrzuceniem
  • działania autoagresywne (nadużywanie alkoholu, narkotyków, leków, samookaleczanie się, anoreksja)
  • uczucie pustki w życiu
  • powtarzające się w różnych odstępach czasu napady lęku bliskiego odczuwaniu paniki (trwające od kilku godzin do kilku dni)
  • paranoiczne myślenie
  • wystawianie bliskich "na próby" cierpliwości
  • nieumiejętność "samouspokojenia" w sytuacji stresującej
  • depresja
Nie u każdego z osobowością borderline muszą wystąpić wszystkie wskazane powyżej objawy. Wspólne dla chorych jest jednak doświadczenie w dzieciństwie traumy, która mogła wywołać chorobę (eksperci wciąż nie są zgodni co do powodów występowania pogranicznego zaburzenia osobowości, niektórzy wskazują na brak równowagi chemicznej w mózgu). Trauma ta mogła mieć podłoże fizyczne, seksualne lub emocjonalne, wynikać z zaburzonych relacji z jednym lub obojgiem rodziców. Takim trudnym przeżyciem mógł być zatem ich rozwód, śmierć lub zaniedbania jakich dopuszczali się względem swojego dziecka.

Emocje z wczesnego okresu zakorzeniają się i pierwsze symptomy zaburzenia osobowości, można dostrzec już w dzieciństwie, jednak najsilniej borderline daje znać o sobie po dwudziestym roku życia. Wówczas chorzy zaczynają wchodzić w skomplikowane związki, przepełnione z jednej strony namiętnością, a z drugiej ciągłą obawą o porzucenie. W efekcie dochodzi do burzliwych konfliktów, z których jeden okazuje się przełomowy i kończy relację. Często to chory pierwszy rezygnuje z walki o związek (woli odejść niż zostać porzuconym).

Metody leczenia

Ogromną rolę odgrywa tu psychoterapia, ale również farmakologia może znacznie ułatwić życie osoby z typem osobowości borderline. Leki są w stanie przynieść ukojenie i wyciszenie w napadach panicznego lęku, a stabilizatory "wyrównują" chwiejną osobowość, dzięki czemu komfort życia chorego ulega znacznej poprawie. Psychoterapia z kolei pozwala dotrzeć do źródła problemu, "rozprawić się" z wydarzeniami z przeszłości i nauczyć wypracowywania nowego modelu zachowań, pokonywania lęków i cieszenia się życiem.

Treści publikowane na tym blogu mają wyłącznie charakter informacyjny i nie mogą zastąpić konsultacji z lekarzem!

2 komentarze:

  1. co do farmakologii, to jestem sceptyczna, szczególnie wtedy, kiedy lekarz zaleca przyjmowanie SSRI/SNRI przez parę lat... Natomiast terapia może zdziałać cuda, ale tylko wtedy, kiedy ktoś chce się leczyć i się nie poddaje...

    OdpowiedzUsuń
  2. Wielkopolski Instytut Psychoterapii (http://wip-poznan.pl/psychoterapia) - pomogli mojemu bratu. Świetni specjaliści.

    OdpowiedzUsuń